Φιλοκτήτης, του Σοφοκλή. Τόξο ήθους στην καρδιά και την ψυχή!


Την λιγότερο γνωστή, αλλά σημαντικότερη  κατ' εμέ τραγωδία του Σοφοκλή, "Φιλοκτήτης" παρουσιάζουν τα θεατρικά δρώμενα "ΙΑΣΜΟΣ" σε μετάφραση Γιώργου  Μπλάνα, σκηνοθεσία Μαρλέν Καμίνσκυ με ιδανικό πρωταγωνιστή τον εκλεκτό κύριο του θεάτρου μας Τάσο Νούσια. 

Το ιδιαίτερο έργο του Σοφοκλή που δραματοποιεί ουσιαστικά ένα επεισόδιο του Τρωικού κύκλου για να προάγει με ευαισθησία και συναίσθημα την ανθρωπιά μέσα από την οδύνη, αλλά και να θίξει την χρησιμοθυρική βάση των σχέσεων που συνήθως, αν όχι πάντα,αποσκοπούν στην εκμετάλλευση, κάνει την διαφορά μέσα από παράσταση-σταθμό για την εγκαρτέρηση της δικαίωσης και το αποκλειστικά ελληνικό ιδεώδες: το φιλότιμο. 

Μια παράσταση με άψογη σκηνοθεσία, λιτή, εύφορη, ευρηματική, καθόλου φλύαρη, λακωνικής στόφας, χωρίς παράλληλες γραμμές και κατευθύνσεις. Μια παράσταση ευθεία, σαν τόξο ήθους στην καρδιά που κερδίζει αξιέπενα τον παλμό μας. Το ίδιο χρήσιμα κι ευγενικά συμβάλουν η μουσική σύνθεση ηχοτοπίων του Constantine Skourlis, η πρωτότυπη μουσική της Ευαγγελίας Βελλής-Κοσμά, οι φωτισμοί της Αλίκης Δανέζη-Knutsen, τα ενδύματα του Γιάννη Μετζικώφ, η καθοριστική ωραία μετάφραση του Γιώργου  Μπλάνα και το σκηνικό του τόξου του Γιώργου Γεωργίου, που αν και ήρεμο εκ πρώτης όψεως, κατακτάει τελικά την προσοχή μας και γίνεται κυρίαρχος παρηγοριάς του Φιλοκτήτη. 

Η Μαρία Πρωτόπαππα, με  την μικρότερη συμμετοχή στην παράσταση, αν και επιβλητική, δεν αποφασίζει να κάνει πράξη τον ρόλο-έκπληξη του Οδυσσέα και δεν κουράζει ιδιαίτερα το στείρο βλέμμα του. Δεν επεκτείνει την υποκριτική της. Ως ιδέα, όμως, το γεγονός να ερμηνεύει μια γυναίκα ηθοποιός έναν δυναμικό άνδρα όπως  ο Οδυσσέας, παραμένει ενδιαφέρουσα. Κι ίσως να έχει τελικά τον συμβολισμό του και τη σημασία του. Ειδικά τη σημερινή εποχή που η γυναίκα παλεύει να επιβληθεί σε μια ανδροκρατούμενη κοινωνία. 

Οι άνδρες του Χορού: Αλέξανδρος Φιλιππόπουλος, Παντελής Αρουσαλίδης, Μάρκος Γέττος, Βαγγέλης Κρανιώτης, Βαγγέλης Μάγειρος, Τάσος Θεοφιλάτος, ενδίδουν πρωτοριακά, σεμνά και τίμια έναν υπέροχο συντονισμό σπάνιας στιγμής ενώ αποτελούν καθ' όλη τη διάρκεια της παράστασης αναπόσπαστο κομμάτι του θαυμασμού μας. Από τις ελάχιστες φορές στις σύγχρονες προσεγγίσεις που ο Χορός είναι χάρμα ώτων κι οφθαλμών και συμβάλει καταλυτικά στο σκηνικό δούναι-λάβειν. Μπράβο για την σκηνική τους αβρότητα και το ζεστό υποκριτικό τους βλέμμα! 

Ο Γιώργος Αμούτζας, στον ρόλο του νεαρού του φιλόδοξου, άβουλου αλλά ταυτόχρονα πυγμαίου Νεοπτόλεμου, στέκεται με αξιοπρέπεια στον αμφιλεγόμενο χαρακτήρα που υποδύεται, ενώ αναμετράται για πρώτη φορά μ' ένα ρόλο μεγάλης κλίμακας, κερδίζει σημαντικές στιγμές στη σκηνή, αν και σε πρώιμο στάδιο.

Και τέλος ο μέγας θεατράνθρωπος Τάσος Νούσιας που είναι ο Φιλοκτήτης! Που πέρα από κάθε αμφιβολία συναντά τον ρόλο της ζωής του! Αν Φιλοκτήτης είχε πρόσωπο θα ήταν του Νούσια, ο οποίος ανταποκρίνεται με απίστευτη αμεσότητα, ειλικρίνεια και συγκίνηση! Παίζει με τα πληγωμένα κουρέλια του ήρωά του, τον ιδρώτα που στάζει το παράπονό του. Παίζει ακόμα και με τον αναστεναγμό της κακοφορμισμένης του πληγής. Υποφέρει, ικετεύει, αποδέχεται και τρυπάει τη σκηνή με το αστείρευτο χάρισμά του. Δίνεται στο βάσανο και το κάνει καλλιτεχνία! Είναι να τον καμαρώνεις! Ένας εκ των τελευταίων ηγετών της σκηνής! Μια μεγάλη θεατρική στιγμή για τον ίδιο που είμαι βέβαιος πως θα τον καθιερώσει ως υπόδειγμα καθαρόαιμου τραγωδού. 

Ύστερα από τόσα που περνάει το θέατρο σε χέρια άπειρων παντογνωστών, που το κινούν σαν μαριονέτα στα βράχια της αποδόμησης και της ισοπέδωσης, γενικεύοντας ή υπαινίσσοντας την κατρακύλα του,  ο Νούσιας είναι ένας έμπειρος λόγος για να το αγαπάμε ακόμα! Είναι ο λόγος που κάνουμε και εννοούμε το καλό θέατρο!

ΜΑΡΙΟΣ ΛΕΒΕΝΤΗΣ
Θεατρολόγος, Κριτικός θεάτρου
Θεατρικός συγγραφέας, Ποιητής & Δοκιμιογράφος